Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh: Biểu hiện & Cách chăm sóc

Trong trường hợp giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh, trẻ có thể sẽ không đi ngoài trong vài ngày và điều này có thể khiến cha mẹ nhầm lẫn với táo bón. Tuy nhiên cha mẹ không cần quá lo lắng vì đây là một hiện tượng bình thường và không gây bất kỳ khó chịu nào cho bé. Để hiểu con hơn, hãy cùng Huggies tìm hiểu những biểu hiện và cách chăm sóc con khi bị giãn ruột sinh lý ngay trong bài viết dưới đây. 

Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh là gì?

Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh là hiện tượng thể tích ruột của bé tăng lên so với mức bình thường. Đây là hiện tượng bình thường và bất kỳ trẻ nào cũng phải trải qua giai đoạn này, cha mẹ không cần quá lo lắng bởi hiện tượng này không gây đau đớn hay bất kỳ biến chứng nào cho trẻ. 

Thời gian diễn ra giãn ruột sinh lý khi nào và kéo dài bao lâu?

Tình trạng giãn ruột sinh lý thường bắt đầu xuất hiện khi trẻ được khoảng 2 tháng tuổi, nhưng thời điểm cụ thể còn tùy thuộc vào tốc độ phát triển của mỗi trẻ và thường sẽ chênh lệch từ 2,5 - 3 tháng. Hiện tượng giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh kéo dài trong khoảng từ 2 đến 3 tháng và cũng khác nhau ở mỗi trẻ. 

Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh thường diễn ra khi bé được 2 - 3 tháng tuổi (Nguồn: Internet)

Biểu hiệu giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh

Trẻ không đi ngoài nhiều ngày

Khi xảy ra giãn ruột sinh lý thì thể tích ruột của trẻ tăng lên, điều này cho phép ruột chứa được nhiều chất thải hơn và làm tăng thời gian cần thiết để làm đầy ruột và đào thải phân, dẫn đến việc trẻ không đi ngoài trong thời gian dài. Theo các nghiên cứu, thời gian không đi ngoài ở trẻ giãn ruột sinh lý là:

• Đối với trẻ bú sữa mẹ: 7 - 10 ngày.
• Đối với trẻ sử dụng sữa công thức: 3 - 5 ngày.

Phân mềm, đặc sệt

Quá trình tiêu hóa ở trẻ sơ sinh vẫn diễn ra bình thường nên phân của trẻ thường mềm và hơi sệt, không bị cứng hoặc màu xanh đen giống như táo bón. Màu sắc của phân cũng tùy thuộc vào sữa mà trẻ uống: Phân có màu vàng tươi nếu trẻ bú sữa mẹ và màu vàng nhạt khi trẻ dùng sữa công thức. 

Phải rặn hoặc gồng khi đi ngoài

Đây là dấu hiệu bình thường cho thấy bé đang làm quen với quá trình đẩy chất thải ra khỏi cơ thể. Khi đi vệ sinh, bé cũng có thể đỏ mặt và xì hơi nhiều hơn. 

Bé ngủ ngon và bú nhiều hơn

Sự giãn nở tự nhiên của ruột và thể tích của ruột non tăng lên làm cho dạ dày trống nhanh hơn vì thế bé có thể cần bú mẹ thường xuyên hơn. Khi quá trình tiêu hóa diễn ra bình thường, cơ thể bé sẽ hấp thụ đủ chất dinh dưỡng, thúc đẩy lưu thông máu đến não và các cơ quan khác, giúp bé ngủ ngon và sâu giấc hơn, đồng thời tạo điều kiện cho sự phát triển thể chất tốt hơn.

Trẻ ngủ ngon và bú nhiều hơn cũng là một biểu hiện của giãn ruột sinh lý (Nguồn: Internet)

Bé vui chơi bình thường

Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh chỉ khiến trẻ không đi ngoài trong vài ngày nhưng không gây ra các triệu chứng khó chịu khác. Bé vẫn có thể chơi và hoạt động bình thường mà không gặp các triệu chứng giống táo bón như đau bụng, khó chịu, mệt mỏi, biếng ăn, 

Giãn ruột sinh lý có nguy hiểm không?

Khi phát hiện trẻ có hiện tượng giãn ruột sinh lý thì cha mẹ không cần phải quá lo lắng vì đây là một phần của quá trình phát triển bình thường của hệ tiêu hóa. Sự tăng trưởng về thể tích của ruột non là điều hoàn toàn tự nhiên, được gọi là giai đoạn giãn ruột sinh lý - một dấu hiệu của sự phát triển khỏe mạnh ở mỗi bé.

Phân biệt giãn ruột sinh lý với táo bón ở trẻ

Có một số cha mẹ thường lầm tưởng giữa giãn ruột sinh lý và táo bón, từ đó có những phương pháp xử lý không phù hợp cho con. Dưới đây là sự khác nhua giữa giãn ruột sinh lý và táo bón mà cha mẹ cần lưu ý: 

Cách chăm sóc trẻ khi bị giãn ruột sinh lý

Bổ sung lợi khuẩn đúng cách

Cha mẹ nên tham khảo bác sĩ để bổ sung probiotic khi gặp hiện tượng giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh và lựa chọn chủng lợi khuẩn hiệu quả cao theo khuyến nghị của bác sĩ.

Tác dụng của việc bổ sung các chủng lợi khuẩn: 

• Hỗ trợ tính thấm ở đại tràng, làm phân mềm và xốp, giúp phòng ngừa táo bón.
• Giúp tăng độ trơn trong ống tiêu hóa, giúp phân di chuyển dễ dàng.
• Hỗ trợ tạo sóng co bóp, điều hòa nhu động ruột giúp đẩy phân ra ngoài khi bé bị giãn ruột.
• Hỗ trợ tiết enzyme, cải thiện sự hấp thu dinh dưỡng và giúp trẻ ăn ngon miệng.
• Hỗ trợ sức đề kháng, tăng cường sức khỏe tổng thể của trẻ.

Tìm hiểu thêm: 6 loại men vi sinh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Massage bụng cho trẻ

Massage giúp trẻ cảm thấy thoải mái, kích thích nhu động ruột, dễ đi ngoài khi bị giãn ruột sinh lý và giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, phòng ngừa táo bón và đầy hơi.

Cách thực hiện massage:

• Massage theo vòng tròn: Chia bụng bé thành 4 phần, massage mỗi phần theo chiều kim đồng hồ trong 10-15 giây.
• Massage theo chiều dọc bụng: Dùng hai tay massage nhẹ nhàng từ ngực xuống bụng, lặp lại khoảng 10 lần.
• Massage hai chiều ngược nhau: Đặt hai tay lên bụng, một tay vuốt lên, tay kia vuốt xuống, lặp lại khoảng 20 lần. Thực hiện nhẹ nhàng và đều đặn.

Thực hiện massage khi bé không quá no và có thể massage 1-2 lần mỗi ngày, trong môi trường ấm áp và kín gió.

Tìm hiểu thêm: Phương pháp massage cho trẻ sơ sinh tốt nhất

Massage bụng giúp trẻ dễ đi ngoài và cảm thấy thoải mái hơn (Nguồn: Internet)

Cho trẻ vận động nhẹ nhàng

Tập thể dụng nhẹ nhàng giúp trẻ tăng nhu động ruột, dễ đi ngoài khi bị giãn ruột sinh lý, ngừa táo bón và thúc đẩy bé ăn ngon miệng, đúng giờ.

Các động tác vận động: 

• Động tác đạp xe: Bé nằm ngửa, nắm nhẹ đầu gối và di chuyển lên xuống hướng bụng, lặp lại như đạp xe.
• Xoay chân: Bé nằm ngửa, giữ hai chân bé và xoay tròn từ bụng sang hai bên, xuống dưới.

Cho bé tập khi bé cảm thấy thoải mái và thư giãn và thực hiện trong 5-10 phút.

Cho trẻ tắm nước ấm

Nếu gặp hiện tượng giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh thì việc tắm nước ấm sẽ giúp trẻ thư giãn, ngủ ngon và tăng cường tuần hoàn máu. Bên cạnh đó, việc nhỏ vài giọt tinh dầu tràm vào nước tắm sẽ giúp cơ thể bé ấm hơn và đồng thời cũng có tác dụng trong việc điều trị chứng đầy bụng, khó tiêu và giãn ruột sinh lý.

Nhiệt độ nước tắm cho trẻ là khoảng 35 độ C, đủ ấm để bảo vệ làn da nhạy cảm của bé và đảm bảo an toàn. Mẹ nên kiểm tra nhiệt độ nước bằng khuỷu tay hoặc sử dụng nhiệt kế, đồng thời cần đảm bảo phòng tắm được giữ ấm và kín gió để tránh làm bé cảm lạnh.

Bổ sung chất xơ cho trẻ

Chất xơ giúp làm mềm phân và giúp phân di chuyển dễ dàng hơn trong đường ruột, từ đó giúp rút ngắn thời gian đi ngoài của bé. Đối với bé uống sữa công thức, có thể lựa chọn các loại sữa có bổ sung chất xơ, còn trong trường hợp bé bú mẹ thì mẹ có thể cải thiện chất lượng sữa bằng cách ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như khoai lang, lê, chuối, rau lang, rau chân vịt, rau mồng tơi, …

Câu hỏi thường gặp

Giãn ruột sinh lý có xì hơi không? 

Hiện tượng giãn ruột sinh lý khiến bé phải tập quen với việc luyện tập đẩy chất thải ra ngoài cơ thể, vì thế bé thường xuyên phải rặn, gồng mình và có thể có các biểu hiện như xì hơi, đỏ mặt. 

Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh thực chất chỉ là một hiện tượng sinh lý bình thường và cha mẹ không cần phải can thiệp bằng các phương pháp đặc biệt nào mà chỉ cần có một chế độ chăm sóc phù hợp cho trẻ. Nếu nhận thấy các triệu chứng bất thường khác có ảnh hưởng đến sức khỏe, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh việm khám để chẩn đoán và kịp thời điều trị bệnh nếu có. Hy vọng qua bài viết trên của Huggies, cha mẹ sẽ có được những kiến thức bổ ích về việc chăm sóc con một cách an toàn và hiệu quả. 

 >> Nguồn tham khảo:

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4706883/
• https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/pd.6300
• https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-3-319-18159-2_183-1

Xem thêm các sản phẩm Huggies và các bài viết cùng chủ đề Chăm sóc trẻ sơ sinh!

Trẻ sơ sinh bị đau bụng: Nguyên nhân và cách chữa trị

Trẻ sơ sinh 3 ngày không đi ị có sao không?