Đau mắt đỏ ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đau mắt đỏ ở trẻ em là một bệnh lý xảy ra phổ biến và gây ra khó chịu cho các bé. Tuy lành tính nhưng nếu không chữa trị kịp thời và đúng cách sẽ gây ra những biến chứng có hại cho mắt và sức khỏe của trẻ nhỏ. Cùng Huggies bổ sung thêm những kiến thức bổ ích về đau mắt đỏ ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị, để bố mẹ có thể bảo vệ con trẻ một cách toàn diện nhất.

Nguyên nhân gây ra đau mắt đỏ

Đau mắt đỏ ở trẻ em là một vấn đề phổ biến trong lĩnh vực y tế trẻ em. Hàng năm, có hàng triệu trường hợp trẻ em trên khắp thế giới trải qua tình trạng này. Trong đó, chúng ta có thể tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân cụ thể gây ra đau mắt đỏ:

Bệnh nhiễm trùng

1. Viêm kết mạc(Conjunctivitis)

Đau mắt đỏ do viêm kết mạc là một tình trạng phổ biến khi màng niêm mạc bên trong bề mặt của mắt, gọi là kết mạc, trở nên viêm nhiễm. Đau mắt đỏ do viêm kết mạc có thể được gây ra bởi nhiều loại virus khác nhau. Dưới đây là một số loại virus phổ biến gây viêm kết mạc:

• Virus Adenovirus: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm kết mạc ở con người. 
• Virus Herpes Simplex: Herpes simplex virus (HSV) có hai loại chính, HSV-1 và HSV-2. Loại HSV-1 thường gây ra bệnh herpes miệng, nhưng nó cũng có thể gây ra viêm kết mạc herpetic khi nó tác động lên mắt. 
• Virus Epstein-Barr (EBV): EBV là một loại virus liên quan đến bệnh viêm kết mạc ở một số trường hợp, đặc biệt là ở các bệnh nhân có tiền sử bị nhiễm EBV. 
• Virus Coxsackievirus: Loại virus này thường gây ra các bệnh nhiễm trùng dễ bắt như bệnh tay, miệng, và chân. Tuy nhiên, nó cũng có thể gây ra viêm kết mạc, đặc biệt là trong các trường hợp có tiếp xúc nhiều với trẻ em. 
• Virus Herpes Zoster (Varicella-Zoster): Loại virus này gây ra bệnh thủy đậu và cũng có thể gây ra viêm kết mạc herpetic ở trẻ em.

2. Viêm kết mạc dị tật

Viêm kết mạc dị tật ở trẻ em là một tình trạng mắt đỏ có thể xuất hiện do sự cản trở trong cấu trúc hoặc chức năng của kết mạc. Các trẻ em có cấu trúc mắt không bình thường hoặc dị tật mắt có nguy cơ cao hơn bị viêm kết mạc. Điều này có nghĩa là mắt của họ có khả năng dễ bị tổn thương hơn, và việc nhiễm trùng có thể dễ dàng xảy ra. Dưới đây là một số thông tin cụ thể về tình trạng này:

• Viêm kết mạc một bên: Trong một số trường hợp, viêm kết mạc có thể xuất hiện ở chỉ một mắt do sự cản trở trong lớp nước mắt, ống nước mắt, hoặc cấu trúc khác của mắt. Sự cản trở này có thể do tắt nước mắt, tắc ống nước mắt, hoặc các vấn đề khác.
• Viêm kết mạc ở cả hai mắt: Trong trường hợp này, viêm kết mạc dị tật có thể xuất hiện ở cả hai mắt của trẻ, có thể liên quan đến một vấn đề cấu trúc hoặc di truyền.

>> Xem thêm: Trẻ bị đau mắt đỏ: nguyên nhân và cách chữa

Dị ứng và tác nhân gây kích ứng

Ngoài ra, đau mắt đỏ ở trẻ em có thể do các nguyên nhân dị ứng và tác nhân gây kích ứng, bao gồm:

• Dị ứng mùa: Dị ứng mùa, còn được gọi là cảm mạo tiết, thường xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mạnh với vi khuẩn, phấn hoa, hoặc các hạt bụi trong không khí. Khi tiếp xúc với các tác nhân này, mắt có thể trở nên đỏ, ngứa, và chảy nước mắt.
• Sử dụng sản phẩm gây kích ứng: Sử dụng các sản phẩm như mỹ phẩm, kem dưỡng da, hoặc thuốc nhỏ mắt không phù hợp hoặc chứa các thành phần gây kích ứng có thể gây ra viêm kết mạc và đau mắt đỏ.
• Khói bụi và môi trường: Tiếp xúc với khói bụi, hạt bụi, hoặc môi trường ô nhiễm có thể gây kích ứng cho mắt và dẫn đến đau mắt đỏ.

Nguyên nhân gây đau mắt đỏ ở trẻ em có thể do dị ứng hoặc do virus lây nhiễm

>> Xem thêm: Các bệnh về mắt ở trẻ em thường gặp mà bố mẹ nên biết

Các triệu chứng của đau mắt đỏ

Đau mắt đỏ  ở trẻ em có thể xuất hiện với một loạt các triệu chứng, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp của đau mắt đỏ:

• Mắt đỏ: Đây là triệu chứng chính của đau mắt đỏ, và nó thường được mô tả bởi sự sưng mạnh của mạch máu ở kết mạc (màng ngoài cùng của mắt). Mắt đỏ có thể xuất phát từ viêm nhiễm, kích ứng hoặc sự mở rộng của các mạch máu mắt.
• Chảy nước mắt: Mắt có thể bắt đầu sản xuất nước mắt nhiều hơn bình thường, một phản ứng tự nhiên của mắt để giúp loại bỏ tác nhân gây kích ứng hoặc viêm nhiễm.
• Ngứa và kích ứng: Triệu chứng ngứa và cảm giác kích ứng trong và xung quanh mắt có thể gây không thoải mái và khiến bé cảm thấy muốn cào hoặc gãi mắt. Đây thường là một phản ứng do viêm nhiễm hoặc dị ứng gây ra.
• Sưng mí mắt: Sự sưng to của mí mắt là một dấu hiệu khá phổ biến khi trẻ em mắc bệnh đau mắt đỏ. Mí mắt sưng lên và có thể làm cho ánh mắt của bé trở nên không tự nhiên.
• Mủ mắt: Trong một số trường hợp, mắt có thể sản xuất mủ hoặc dịch nhầy. Điều này thường xảy ra khi mắt bị nhiễm trùng bởi vi khuẩn hoặc virus, và mủ có thể có màu trắng hoặc vàng.
• Đau mắt: Đau mắt có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau. Nó có thể là sự cảm giác đau nhói, đau nhức, hoặc đau nhạt trong mắt. Trong trường hợp của viêm kết mạc, đau mắt thường do việc mắt bị viêm nhiễm hoặc kích ứng, và mức độ đau có thể từ nhẹ đến nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự thoải mái và khả năng nhìn của người bệnh.
• Sensibilité á la lumière (sự nhạy ánh sáng): Sự nhạy ánh sáng là một triệu chứng khá phổ biến trong trường hợp đau mắt đỏ. Mắt trở nên nhạy cảm với ánh sáng mạnh, và ánh sáng sẽ gây ra cảm giác khó chịu, với mức độ nhạy cảm khác nhau. Người bệnh thường cảm thấy cần phải giảm ánh sáng xung quanh hoặc sử dụng kính râm để giảm tác động của ánh sáng lên mắt.
• Mất thị lực tạm thời: Trong một số trường hợp, đau mắt đỏ có thể gây suy giảm thị lực tạm thời. Điều này có thể xuất hiện dưới dạng làm mờ tầm nhìn hoặc giảm khả năng nhìn rõ. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, mất thị lực tạm thời có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày và thường được cải thiện sau khi được điều trị đúng cách.
• Triệu chứng khác: Ngoài những triệu chứng chính đã nêu trên, đau mắt đỏ còn có thể kèm theo các triệu chứng khác như sốt, nôn mửa, hoặc các triệu chứng lâm sàng khác phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh.

Các triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em

Cách xử lý và điều trị đau mắt đỏ ở trẻ em

Việc xử lý và điều trị đau mắt đỏ ở trẻ em phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng.

Điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân

Dưới đây là một số biện pháp phổ biến để xử lý và điều trị đau mắt đỏ ở trẻ em dựa vào nguyên nhân mắc bệnh:

• Sử dụng thuốc nhỏ mắt kháng khuẩn: Nếu đau mắt đỏ là kết quả của nhiễm trùng do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt kháng khuẩn để điều trị. Quá trình điều trị thường kéo dài trong một thời gian cụ thể. Quan trọng bố mẹ và bé cần phải tuân thủ liều lượng và chỉ định của bác sĩ.
• Dùng thuốc giảm ngứa và viêm: Trong trường hợp đau mắt đỏ ở trẻ em xuất phát từ dị ứng hoặc viêm nhiễm, thuốc nhỏ mắt giảm ngứa và viêm có thể được sử dụng để giảm triệu chứng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc phải được tư vấn và theo dõi bởi bác sĩ.
• Xử lý bất thường cơ cấu mắt: Nếu bác sĩ phát hiện bất thường về cơ cấu mắt, chẳng hạn như mí mắt không đúng vị trí, việc phẫu thuật có thể cần thiết để điều chỉnh.

Sự quan trọng của việc tuân thủ liều lượng và chỉ định của bác sĩ

Việc tuân thủ liều lượng và chỉ định của bác sĩ trong quá trình điều trị đau mắt đỏ rất quan trọng vì nó có thể ảnh hưởng đến hiệu quả và an toàn của quá trình điều trị. Dưới đây là một số lý do tại sao tuân thủ này quan trọng:

• Đảm bảo hiệu quả điều trị: Chỉ định của bác sĩ dựa trên kiến thức chuyên môn và tình hình cụ thể của bệnh nhân. Bố mẹ cần tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định đảm bảo rằng điều trị đau mắt đỏ cho bé được thực hiện đúng cách và có khả năng giảm triệu chứng một cách hiệu quả.
• Phòng ngừa tình trạng xấu hơn: Việc tuân thủ chỉ định của bác sĩ khi điều trị đau mắt đỏ giúp ngăn ngừa tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn hoặc tái phát ở trẻ. Khi bác sĩ đưa ra chỉ định cụ thể, họ đã xem xét tất cả các yếu tố cần thiết để đảm bảo rằng liệu pháp đó là phù hợp và an toàn cho bé.
• Tránh tác dụng phụ không mong muốn: Việc sử dụng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ hoặc sử dụng quá liều có thể dẫn đến tác dụng phụ không mong muốn. Bác sĩ thường sẽ xác định liều lượng phù hợp dựa trên tuổi, trọng lượng, và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân để giảm nguy cơ tác dụng phụ.
• Đảm bảo an toàn cho sức khỏe: Một số thuốc có thể gây tác dụng phụ nếu sử dụng sai liều hoặc không đúng chỉ định. Tuân thủ đúng chỉ định giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe của con trẻ.
• Tối ưu hóa kết quả điều trị: Khi tuân thủ đúng liều dược và chỉ định của bác sĩ, bố mẹ sẽ tạo ra điều kiện tối ưu để tình trạng đau mắt ở bé được cải thiện nhanh chóng và có thể ngăn ngừa việc tái phát.

Biện pháp phòng ngừa và chăm sóc

Ngoài ra, để ngăn ngừa và chăm sóc cho mắt của trẻ em, bố mẹ cũng có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Rửa sạch mắt: Giúp trẻ em rửa mắt thường xuyên bằng nước sạch để loại bỏ bụi bẩn hoặc các tác nhân gây kích ứng khỏi mắt.
• Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng: Nếu biết được nguyên nhân gây kích ứng mắt, hạn chế tiếp xúc của trẻ với tác nhân đó. Điều này có thể bao gồm việc tránh tiếp xúc với phấn hoa, hóa chất, hoặc sản phẩm gây dị ứng khác.
• Bảo vệ môi trường sạch sẽ: Đảm bảo môi trường sống và chơi của trẻ em luôn sạch sẽ để giảm nguy cơ nhiễm trùng và kích ứng mắt.

Một số biện pháp phòng ngừa đau mắt đỏ ở trẻ mà bố mẹ có thể thực hiện

Quan trọng nhất, nếu trẻ em có triệu chứng đau mắt đỏ, hãy đưa họ đến bác sĩ mắt hoặc chuyên gia y tế để được kiểm tra và điều trị một cách chính xác. Tự điều trị hoặc bỏ qua triệu chứng có thể dẫn đến tình trạng mắt nghiêm trọng hơn.

>> Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị vàng da vàng mắt có nguy hiểm không?

Khi nào cần thăm khám bác sĩ?

Việc thăm khám bác sĩ khi trẻ bị đau mắt đỏ là rất quan trọng để đảm bảo rằng tình trạng mắt được xác định chính xác và điều trị một cách hiệu quả. Dưới đây là một số trường hợp khi cần thăm khám bác sĩ:

• Khi triệu chứng kéo dài: Nếu triệu chứng đau mắt đỏ không giảm đi sau một tuần hoặc kéo dài qua vài ngày mà không có sự cải thiện, bố mẹ nên đưa bé đến thăm khám bác sĩ. Việc kéo dài của triệu chứng có thể là dấu hiệu của một vấn đề mắt nghiêm trọng hơn hoặc viêm nhiễm không được kiểm soát.
• Khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng: Nếu đau mắt đỏ ở trẻ kèm theo triệu chứng nghiêm trọng như sưng mắt cực độ, ngứa đau mắt không chịu nổi, chảy mủ nhiều, hay có khó khăn trong việc nhìn rõ, các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đến bác sĩ mắt ngay lập tức. Đây có thể là tình trạng cần phải được xử lý kịp thời để tránh biến chứng.
• Khi trẻ có tiền sử bệnh liên quan đến mắt: Nếu trẻ con đã từng mắc các vấn đề mắt trước đó như viêm kết mạc, viêm nhiễm mắt, hoặc dị ứng mắt, việc thăm khám bác sĩ là quan trọng để xác định liệu triệu chứng mới có liên quan đến tiền sử bệnh mắt hay không.

Ngoài ra, nếu các bậc cha mẹ có bất kỳ sự lo lắng nào về tình trạng mắt của trẻ, hãy nên đưa bé đến các cơ sở y tế hoặc thăm khám bác sĩ. Sự tư vấn và đánh giá chuyên nghiệp của bác sĩ mắt sẽ giúp xác định nguyên nhân và điều trị phù hợp cho tình trạng mắt đỏ của trẻ.

Các biện pháp phòng ngừa đau mắt đỏ

Các biện pháp phòng ngừa đau mắt đỏ có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe mắt cho trẻ em. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa quan trọng:

Duy trì vệ sinh cá nhân

Bố mẹ hãy cho bé rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm, đặc biệt sau khi tiếp xúc với mắt hoặc các vật thể có thể bị nhiễm trùng. Ngoài ra nên tránh chia sẻ khăn tay, mắt kính, hoặc các vật dụng của bé này với bé khác hoặc với người thân khác để ngăn ngừa lây truyền vi khuẩn hoặc virus.

Hạn chế tiếp xúc với nguyên nhân gây đau mắt đỏ

Nếu bố mẹ biết con mình dễ bị dị ứng mắt, hãy hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng như phấn hoa, thú cưng, hoặc hóa chất. Ngoài ra, thời tiết khô hanh và gió mạnh cũng có thể gây tăng cường tiết nước mắt và kích ứng mắt, nên bố mẹ cũng hãy chuẩn bị kính mắt hoặc các thiết bị bảo vệ cẩn thận cho con trong những ngày có điều kiện thời tiết này.

Tiêm chủng đầy đủ

Tiêm chủng là một phần quan trọng của việc phòng ngừa nhiễm trùng mắt do vi khuẩn hoặc virus. Một số bệnh như viêm kết mạc do Adenovirus có thể được ngăn ngừa thông qua tiêm chủng.

Khám sức khỏe định kỳ

Việc được khám sức khỏe định kỳ đặc biệt quan trọng đối với trẻ em. Việc này đảm bảo trẻ được kiểm tra mắt định kỳ để phát hiện và điều trị sớm bất kỳ vấn đề về sức khỏe mắt ở con.

Chăm sóc sức khỏe tổng thể

Duy trì một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối, đủ giấc ngủ, và không tiếp xúc với khói thuốc có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ sức khỏe mắt ở trẻ nhỏ.

Bảo vệ môi trường sạch sẽ

Duy trì môi trường sạch sẽ trong nhà và loại bỏ các nguồn gây kích ứng như bụi, mốc, hoặc hóa chất độc hại có thể làm tổn thương mắt của trẻ.

Tã cao cấp Huggies Platinum Naturemade với khả năng duy trì khô thoáng cho da bé lên đến 12 tiếng (Nguồn: Huggies)

Trường hợp đặc biệt: Đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh

Đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh là một tình huống đặc biệt đòi hỏi sự quan tâm ở cả các bậc phụ huynh và tư vấn từ đội ngũ y tế cẩn thận.

Nguyên nhân thường gặp

Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp khi xuất hiện tình trạng đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh mà bố mẹ nên lưu tâm:

• Viêm kết mạc: Trẻ sơ sinh có thể mắc bệnh viêm kết mạc do vi khuẩn hoặc virus. Viêm kết mạc có thể gây đỏ, sưng, và có mủ trong mắt.
• Viêm mí mắt: Viêm mí mắt có thể do nhiễm trùng vi khuẩn hoặc vấn đề về việc mở mí mắt không đúng cách.
• Tắc nước mắt ở trẻ sơ sinh: Một số trẻ sơ sinh có thể bị tắt nước mắt (đặc biệt là tắt nước mắt ở mắt dưới) do ống nước mắt chưa phát triển hoặc bị tắc nghẽn. Điều này có thể gây ra sưng mí mắt và chảy nước mắt.

Cách nhận biết và xử lý

• Viêm kết mạc và viêm mí mắt: Nếu bố mẹ thấy trẻ sơ sinh có triệu chứng như mắt đỏ, sưng, chảy nước mắt, hoặc có mủ trong mắt, hãy nên đưa trẻ đến bác sĩ mắt hoặc bác sĩ trẻ sơ sinh ngay lập tức. Viêm kết mạc và viêm mí mắt cần được chẩn đoán và điều trị bởi một chuyên gia y tế.
• Tắc nước mắt ở trẻ sơ sinh: Nếu phụ huynh nghi ngờ trẻ sơ sinh bị tắc nước mắt, bố mẹ cũng nên thăm khám bác sĩ trẻ sơ sinh hoặc bác sĩ mắt. Bác sĩ có thể thực hiện kiểm tra và xác định liệu có cần phải thực hiện các biện pháp can thiệp như mát-xa nhẹ hoặc phẫu thuật để mở ống nước mắt.

Bố mẹ lưu ý rằng việc tự điều trị cho trẻ sơ sinh không nên được thực hiện. Trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và đề kháng yếu, việc chẩn đoán và điều trị đau mắt đỏ cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế có kinh nghiệm.

Bố mẹ luôn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe mắt của con. Hãy hạn chế sự tiếp xúc của trẻ với các nguyên nhân gây đau mắt đỏ để tránh được nhiều tình trạng không mong muốn. Ngoài ra, việc đảm bảo trẻ được tiêm chủng đầy đủ và đưa trẻ đến bác sĩ định kỳ để kiểm tra sức khỏe mắt là cách bố mẹ có thể chăm sóc tốt cho sức khỏe mắt của con. Hy vọng bài viết này của Huggies sẽ giúp các bậc phụ huynh có thêm kiến thức để quan tâm đến sức khỏe và phát triển của con mình. Đón xem thêm các bài viết hữu ích khác tại Chăm sóc bé được cập nhật hằng ngày trên Huggies, bố mẹ nhé! 

>> Bật mí cho bố mẹ: 

• Mụn sữa ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân và cách xử lý
• Bế trẻ sơ sinh đúng cách: Kỹ thuật an toàn cho bé yêu
• Rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh: Thông tin và kỹ thuật quan trọng
• Cách vỗ ợ hơi cho trẻ sơ sinh: Làm thế nào để giúp bé thư giãn?