Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh: Chi phí bao nhiêu và những điều cần biết

Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh là điều vô cùng cần thiết và quan trọng. Trong đó, thời điểm tiêm vắc xin BCG là một trong những vấn đề mà các bậc phụ huynh nên lưu ý. Vậy nên tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh khi nào tốt nhất? Cách chăm sóc bé sau khi tiêm vắc xin như thế nào? Trong bài viết này, Huggies sẽ giúp các mẹ giải đáp những câu hỏi này.

>> Xem thêm:

• Lịch tiêm chủng cho bé từ 0-10 tuổi bố mẹ cần lưu ý
• Các mũi tiêm phòng cho bé theo tháng mà mẹ cần biết

Vì sao cần tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh?

Lao là một loại bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis - MTB) gây ra. Bệnh này có khả năng lây lan qua không khí, khiến cho người khỏe mạnh có nguy cơ cao bị nhiễm bệnh khi hít phải không khí chứa vi khuẩn từ người bệnh.

Vi khuẩn lao có thể tấn công nhiều cơ quan trong cơ thể, nhưng phổ biến nhất là phổi, chiếm khoảng 80-85% tỷ lệ mắc bệnh. Triệu chứng điển hình của bệnh lao bao gồm ho kéo dài, khó thở, đau ngực và sốt nhẹ.

Bệnh lao có thể gây ra nhiều biến chứng, bao gồm tràn dịch màng phổi, ho ra máu cũng như các vấn đề liên quan đến xương, hệ thần kinh, màng não, tim, có thể dẫn đến tình trạng tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Cho đến thời điểm hiện tại, Việt Nam vẫn ghi nhận mức độ lây nhiễm lao cao, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nhóm đối tượng này có đặc điểm sức khỏe yếu, đề kháng chưa hoàn thiện và hệ miễn dịch chưa phát triển toàn diện. Do đó, bệnh lao đang là một trong những rủi ro lớn đối với tính mạng của những bé nhỏ.

Loại vắc xin nào dùng để tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh?

Tại Việt Nam, trẻ em được chủng ngừa bệnh lao bằng vắc xin Bacille Calmette-Guerin (BCG). Loại vắc xin này hoạt động theo cách cho người chủng ngừa tiếp xúc với một lượng vi khuẩn lao sống đã được giảm độc lực, không có khả năng gây bệnh. Điều này giúp cho cơ thể phát triển khả năng miễn dịch với căn bệnh này. Cũng tương tự như các loại vắc xin khác, vắc xin BCG không bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ bị nhiễm bệnh 100%.

>> Xem thêm: 8 Điều cần biết trước khi tiêm chủng cho bé

Trẻ em được chủng ngừa bệnh lao bằng vắc xin Bacille Calmette-Guerin (Nguồn: Sưu tầm)

Đối tượng cần tiêm vắc xin BCG

Ngày 17/10/2017, Bộ Y Tế Việt Nam ban hành Thông tư số 38/2017/TT-BYT về danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế bắt buộc thì BCG là một trong những loại vắc xin bắt buộc phải tiêm phòng cho trẻ sơ sinh.

Ngoài trẻ sơ sinh, trẻ em và người lớn dưới 35 tuổi cũng có thể tiến hành chủng ngừa trong một số trường hợp đặc biệt theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, các trường hợp trẻ từ 1 tuổi trở lên cần cân nhắc chỉ định tiêm vắc xin BCG vì nguy cơ phản ứng phụ sau tiêm rất cao.

Vắc xin BCG có thể được tiêm ở mọi lứa tuổi (Nguồn: Sưu tầm)

Tã cao cấp Huggies Platinum Naturemade đạt chất lượng 5 sao từ Viện nghiên cứu Đức an toàn cho da bé sơ sinh (Nguồn: Huggies)

Khi nào tiêm phòng lao cho trẻ là tốt nhất?

Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh một liều duy nhất ngay sau sinh càng sớm càng tốt hoặc trong vòng 30 ngày sau sinh. Trường hợp hợp trẻ chưa được tiêm phòng lao giai đoạn sơ sinh, các bác sĩ có thể cân nhắc cho bé làm xét nghiệm Mantoux hoặc kháng thể kháng lao để đánh giá tình trạng nhiễm lao. Nếu kết quả cho thấy trẻ chưa bị nhiễm vi khuẩn lao thì có thể được tiến hành tiêm chủng ngừa. Trẻ có thể tiêm vắc xin BCG nhắc lại nếu kết quả xét nghiệm lao trên da là âm tính, kể từ 2 – 3 tháng sau liều tiêm đầu tiên.

Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh một liều duy nhất ngay sau sinh (Nguồn: Sưu tầm)

Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh ở đâu, chi phí bao nhiêu?

Việc tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh được thực hiện tại các cơ sở y tế ngay sau khi sinh hoặc các trạm y tế phường xã, các trung tâm y tế huyện thành phố,… trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Tiêm vắc xin BCG nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng là hoàn toàn miễn phí. Ngoài ra, các bậc phụ huynh có thể lựa chọn cho bé tiêm phòng lao dịch vụ tại các cơ sở y tế hoặc các trung tâm tiêm chủng uy tín, chất lượng và an toàn.

Phản ứng phụ sau khi tiêm vắc xin phòng lao BCG 

Dưới đây là một số phản ứng phụ sau khi tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh các bậc phụ huynh cần chú ý:

• Ngay sau khi tiêm: Vùng da chỗ vết tiêm sẽ xuất hiện một vết đỏ nhỏ và thường biến mất sau 30 – 60 phút.
• Trong 24 giờ sau tiêm: Vết tiêm sẽ có biểu hiện sưng, áp xe tại chỗ, kèm theo sốt nhẹ và nổi hạch. Những triệu chứng này thường tự hết sau 1 – 3 ngày mà không cần phải điều trị.
• Sau tiêm 2 tuần – 2 tháng hoặc lâu hơn: Vùng da xung quanh vết tiêm bị đỏ, vị trí tiêm có mủ trắng, mụn mủ tự vỡ và tạo vết loét diễn ra trong khoảng 2 tuần. Sau đó, vết loét tự lành để lại một sẹo nhỏ khoảng 3 – 5mm. Điều này có nghĩa là cơ thể trẻ đã có miễn dịch với vi khuẩn lao.

Sau khi tiêm phòng lao vết tiêm sẽ mưng mủ (Nguồn: Sưu tầm)

Những lưu ý chăm sóc trẻ sơ sinh sau khi tiêm phòng lao

Sau tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu có các biểu hiện sau:

• Trẻ bú kém, bỏ bú, nôn trớ
• Môi, tay và chân tím tái
• Tay chân lạnh, da nổi vân tím
• Sốt cao hơn 39 độ C, khó đáp ứng thuốc hạ sốt, sốt kéo dài trên 24 giờ, co giật
• Quấy khóc kéo dài, thở nhanh, khó thở co kéo hõm ức, thở rít, hôn mê.

Trong vắc xin BCG có chứa một lượng vi khuẩn lao sống, chúng có thể “thoát ra” khỏi chỗ tiêm. Điều này đồng nghĩa với việc vết loét do tiêm chủng có nguy cơ sẽ lây nhiễm vi khuẩn cho bất cứ bất kỳ ai chạm vào. Do đó, bố mẹ cần cho bé mặc áo có tay hoặc dán băng gạc để che vết loét của con trong ít nhất 24 giờ.

Nếu da chỗ vết tiêm có bất kỳ thay đổi nào hoặc bị kích ứng nghiêm trọng, chảy dịch thì hãy đưa bé đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Những phản ứng sau tiêm phòng lao này có thể xảy ra sau khi tiêm chủng ngừa lao đến 5 tháng.

Xem thêm: Cách chăm sóc trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ tốt nhất

Sau khi tiêm phòng lao trẻ có biểu hiện sốt nhẹ, quấy khóc (Nguồn: Sưu tầm)

Việc tiêm ngừa cho trẻ luôn luôn cần thiết, do đó các ông bố bà mẹ cần nắm rõ lịch tiêm phòng để tiêm cho trẻ đầy đủ và đúng thời gian quy định nhằm phát huy tối đa tác dụng của vắc xin. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào trẻ cũng được tiêm phòng theo đúng lịch quy định, đó là những trẻ đang ở trong tình trạng mà việc tiêm phòng có thể gây nguy hiểm. Hãy cùng Huggies tìm hiểu về “Phòng bệnh cho trẻ và lịch chủng ngừa quan trọng” nhé:

Những câu hỏi thường gặp

Mũi lao tiêm sau 1 tháng có được không?

Mũi tiêm sau 1 tháng vẫn được, vắc xin lao là một trong những mũi tiêm quan trọng cho bé sơ sinh từ 0 tháng tuổi. Nếu vì lý do gì đó mà bé không tiêm được đúng thời hạn thì việc tiêm sau 1 tháng vẫn cần thực hiện.

Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh có bị sốt không?

Cũng như các loại vacxin khác, trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng lao, kèm theo các triệu chứng như sưng đỏ, đau tại vị trí tiêm. Khoảng 3 đến 4 tuần sau tại chỗ tiêm sẽ xuất hiện một vết loét bằng hạt đậu và mưng mủ.

Trẻ sơ sinh tiêm phòng lao bị mưng mủ có sao không?

Sau khi tiêm vắc xin cho trẻ, nhiều phụ huynh lo lắng vì con em mình có biểu hiện mưng mủ ngay chỗ tiêm. Tuy nhiên, đây là phản ứng khá bình thường chứng tỏ trẻ đáp ứng vắc xin và sẽ tự khỏi vài ngày sau đó

Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh không để lại sẹo có nên tiêm lại?

Một số biểu hiện như sưng, đỏ, nóng đau, mưng mủ là tác dụng đặc trưng sau khi tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh. Tỷ lệ tạo hạch lao sau tiêm là 1/1.000, do đó các bậc phụ huynh không nên vì lo lắng mà bỏ lỡ mũi tiêm quan trọng cho trẻ để bảo vệ trước bệnh nguy hiểm.

Theo các chuyên gia, thông thường sau khi trẻ tiêm vắc xin BCG từ 2 tuần - 1 tháng sẽ xuất hiện dấu hiệu mưng mủ tại vết tiêm và sau vài tuần sẽ tạo vết sẹo khoảng 3 - 5mm. Tùy cơ địa của mỗi bé mà các phản ứng này sẽ xuất hiện sau vài tuần hoặc tới 6 tháng.

Khi nào cần đưa trẻ đến khám lại sau khi tiêm phòng lao?

Sau tiêm vắc xin BCG, một số trẻ sơ sinh sẽ có biểu hiện sốt nhẹ, nhưng đây là phản ứng thông thường sau khi tiêm vắc xin và có thể tự khỏi. Nếu trẻ sốt cao > 39 độ C, khó đáp ứng thuốc hạ sốt, sốt kéo dài trên 24 giờ, sốt xuất hiện sau 12 giờ tiêm chủng thì cần các bậc phụ huynh cần đưa trẻ tới bệnh viện.

Thông thường sau khi trẻ tiêm vắc xin BCG từ 2 tuần - 1 tháng sẽ xuất hiện dấu hiệu mưng mủ tại vết tiêm và sau vài tuần sẽ tạo sẹo 3 - 5mm. Tùy cơ địa của mỗi trẻ mà phản ứng này có thể xuất hiện sau vài tuần, thậm chí có thể tới 6 tháng.

Vết tiêm lao mưng mủ bị vỡ phải xử trí thế nào?

Mũi tiêm BCG nằm ở vai trái, sau khi tiêm sẽ xuất hiện các phản ứng như sưng đỏ vết tiêm, vỡ mủ vàng, sau đó tự lành sẹo từ 2 tuần - 1 tháng, thậm chí là 6 tháng tùy theo cơ địa của trẻ. Vết tiêm bị mưng mủ hay vỡ là diễn tiến bình thường sau tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh. Cha mẹ không cần lo lắng, chỉ cần tắm rửa vệ sinh cơ thể bé hàng ngày và dùng gạc lau khô sạch sẽ chỗ vỡ mủ vàng.

Tiêm phòng lao cho trẻ sinh non khi nào?

Bộ Y tế khuyến cáo tiêm vắc xin BCG cho trẻ trong vòng 1 tháng - 1 năm sau sinh. Trên thực tế, những trẻ sinh ra có đủ sức khỏe, phát triển ổn định thì có thể tiêm phòng lao trong vòng 24 giờ sau sinh. Đối với trẻ sinh non, có vấn đề về sức khỏe cần theo dõi hoặc chăm sóc đặc biệt thì có thể hoãn tiêm cho đến khi trẻ có thể trạng tốt, nhưng cần tiến hành tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh càng sớm càng tốt.

Tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh muộn có sao không?

Vắc xin BCG có thể được tiêm ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên nên tiêm càng sớm càng tốt, nhất là trong vòng 1 tháng sau sinh. Việc tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh muộn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao hơn, thậm chí trẻ có thể bị nhiễm lao ngay những ngày đầu sau sinh do hệ miễn dịch còn yếu ớt.

Đối với những trẻ chưa đủ điều kiện sức khỏe hoặc chưa được tiêm phòng lao ở giai đoạn trẻ 1 tuổi vẫn có thể tiêm phòng sau đó. Tuy nhiên, vắc xin phòng lao chỉ có tác dụng khi cơ thể trẻ chưa bị nhiễm khuẩn lao. Trong trường hợp xác định chính xác trẻ đã bị nhiễm lao thì việc tiêm phòng lúc này là không cần thiết. Tiêm phòng vắc xin lao cho trẻ sau 1 năm tuổi có thể gây ra những phản ứng sau tiêm mạnh hơn.

Trẻ vàng da có tiêm phòng lao được không?

Cần phải xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng vàng da của trẻ sơ sinh trước khi quyết định tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh. Hiện tượng vàng da sơ sinh thường gặp ở trẻ trong vòng 2 – 5 ngày sau sinh, trẻ ăn ngủ bình thường và tự khỏi mà không cần điều trị. Còn vàng da bệnh lý nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nhiễm độc thần kinh, thậm chí dẫn đến tử vong hoặc bị bại não suốt đời. Khi trẻ có dấu hiệu vàng da, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra.

>> Xem thêm: Vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh: Dấu hiệu, cách phân biệt với bệnh lý

Bé chích ngừa lao bị nổi hạch phải làm sao?

Viêm hạch bạch huyết có mủ với biểu hiện có 1 hạch lympho sưng to > 1,5 cm hoặc 1 hốc rò rỉ trên hạch lympho, thường xuất hiện từ 2 - 6 tháng sau khi tiêm vắc xin BCG. Loại hạch này thường tự lành và không cần điều trị. Trong trường hợp da bị tổn thương hay rò rỉ dịch thì cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được phẫu thuật dẫn lưu và đắp thuốc chống lao tại chỗ.

Bài viết này, Huggies đã giải đáp những thắc mắc liên quan đến tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh. Hy vọng bài viết này sẽ bổ ích cho các mẹ bỉm sữa. Bố mẹ có thể đọc thêm các bài viết liên quan tại mục Chăm sóc bé hoặc đặt câu hỏi qua Góc chuyên gia của Huggies để được giải đáp các thắc mắc.

 >> Nguồn tham khảo: 

• https://www.healthline.com/health/is-there-a-vaccine-for-tb
• https://www.babycenter.in/a1012858/tuberculosis-tb-in-babies-and-toddlers

>> Sản phẩm Huggies được bố mẹ tìm mua nhiều: tã dán Huggies, tã quần Huggies, tã dán Huggies size NB, tã dán Huggies tràm trà size S