Cách theo dõi biểu đồ chiều cao cân nặng của trẻ

Nhiều bà mẹ chắc hẳn luôn thắc mắc rằng không biết con cao, nặng như vậy là đúng chuẩn chưa? Mẹ hãy tham khảo cách theo dõi biểu đồ chiều cao cân nặng của trẻ để biết được sự phát triển phù hợp nhé! Dựa vào biểu đồ tăng trưởng, mẹ có thể đánh giá các chỉ số phát triển cân nặng, chiều cao của trẻ đang nằm ở ngưỡng nào và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Tham khảo thêm: Những vấn đề về cân nặng của bé

Biểu đồ tăng trưởng của trẻ là gì?

Biểu đồ tăng trưởng của trẻ được sử dụng như một dữ liệu để đánh giá quá trình phát triển thể chất của bé. Biểu đồ tăng trưởng phổ biến nhất được tổ chức Y tế thế giới WHO đưa ra với các chỉ số dành riêng cho bé trai và bé gái.

Bảng chiều cao cân nặng của trẻ đánh giá quá trình phát triển của trẻ (Nguồn: Sưu tầm)

Các chỉ số thường được theo dõi nhất là chiều cao, cân nặng, tỷ lệ giữa cân nặng và chiều cao, chỉ số khối cơ thể. Ngoài ra, chu vi vòng đầu cũng được sử dụng để đánh giá sự phát triển của bé. Các biểu đồ tăng trưởng này sẽ được chia theo từng độ tuổi khác nhau để tiện cho việc theo dõi.

Tham khảo thêm: 

• Bảng các chỉ số thai nhi theo tuần chuẩn WHO mới nhất
• Sự phát triển của trẻ sơ sinh theo từng tháng tuổi
• Trẻ suy dinh dưỡng: nguyên nhân, dấu hiệu và cách chăm sóc

Đo chu vi vòng đầu cho trẻ (Nguồn: Sưu tầm)

Có rất nhiều trường hợp ba mẹ băn khoăn không biết con mình lớn hay nhỏ hơn so với những đứa trẻ cùng tuổi khác hay bé có bị nhẹ cân quá không. Biểu đồ tăng trưởng là một công cụ giúp ba mẹ biết được cân nặng và chiều cao của trẻ so với chiều cao và cân nặng trung bình của những đứa trẻ khác trong cùng độ tuổi. Nếu cân nặng và chiều cao nằm trong mức trung bình thì bé nhà bạn vẫn đang phát triển bình thường và khỏe mạnh. 

Mỗi đứa trẻ đều có biểu đồ tăng trưởng riêng với tốc độ phát triển khác nhau, cân nặng và chiều cao cũng thay đổi khác nhau. Điều mà mỗi người làm ba mẹ cần quan tâm hơn hết là con bạn vẫn đang phát triển ổn định.

Tham khảo thêm: 

• Chiều cao và cân nặng trẻ sơ sinh
• Bảng chiều cao cân nặng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chuẩn WHO

Mỗi đứa trẻ có độ tuổi khác nhau sẽ sử dụng biểu đồ chiều cao cân nặng của trẻ khác nhau (Nguồn: Sưu tầm)

Hướng dẫn theo dõi biểu đồ tăng trưởng của trẻ

Để giúp phụ huynh thuận tiện hơn trong việc theo dõi sự tăng trưởng của trẻ, trong sổ sức khỏe đều có in biểu đồ chiều cao cân nặng của trẻ em. Ba mẹ theo dõi biểu đồ tăng trưởng của trẻ như sau:

• Tiến hành đo cân nặng chiều cao và chỉ số BMI, chu vi vòng đầu của trẻ theo định kỳ 1, 2, 3 hay 6 tháng và đánh dấu chỉ số vào biểu đồ ở tháng tương đương. Trung bình điểm tham chiếu chiều cao và cân nặng của trẻ nằm trong giới hạn 10-90% percentile, đợt đo có thể lệch so với mức trung bình. Tuy nhiên, nó không quan trọng bằng đường cong biểu thị sự phát triển theo thời gian. Nếu đường công không đi lên hoặc đi xuống kéo dài, đó là dấu hiệu đáng báo động. Trẻ cần được đánh giá kỹ hơn bởi các chuyên gia và cần thay đổi nhiều hơn trong chế độ ăn uống và sinh hoạt.
• Đối với trẻ sinh non, ba mẹ dùng biểu đồ tính theo tuổi điều chỉnh không phải tuổi kể từ khi sinh trên biểu đồ dành cho trẻ sinh non. 

Tham khảo thêm: Dinh dưỡng cho bé phát triển toàn diện

Biểu đồ tăng trưởng của trẻ sơ sinh đến 24 tháng tuổi (Nguồn: Sưu tầm)

Những yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến cân nặng và chiều cao của trẻ

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cân nặng và chiều cao của trẻ, trong đó yếu tố di truyền từ ba mẹ quyết định đến 23%. Ngoài ra còn có một số yếu tố khác như:

• Tuổi thai: Nếu trẻ không sinh ra quá ngày dự sinh, cân nặng của trẻ có thể lớn hơn mức trung bình và nếu sinh non, trẻ có thể nhỏ hơn.
• Tình trạng sức khỏe mẹ lúc mang thai: Nếu trong khi mang thai, mẹ có hút thuốc, sử dụng các chất kích thích hoặc ăn uống kém thì sẽ có khả năng sinh con nhỏ hơn. Nếu mẹ tăng cân quá nhiều khi mang thai hoặc mắc bệnh tiểu đường thai kỳ thì sẽ có khả năng sinh em bé lớn hơn.
• Giới tính: Thường bé gái sẽ nhỏ hơn khi mới sinh so với bé trai.
• Cho trẻ bú sữa: Trong năm đầu tiên, trẻ bú sữa mẹ sẽ tăng cân chậm hơn trẻ bú sữa công thức. Khoảng sau 3 tháng tuổi thì trẻ sẽ bắt đầu tăng cân nhanh. Đến khi 2 tuổi, trẻ bú sữa mẹ và trẻ bú sữa công thức có cân nặng tương đương nhau.
• Nội tiết tố: Nếu trẻ bị mất cân bằng hormone, ví dụ như hormone tăng trưởng hoặc hormone tuyến giáp thấp đều có thể làm chậm sự phát triển của trẻ.
• Thuốc: Một số loại thuốc như corticosteroid nếu sử dụng thường xuyên cũng có thể làm chậm sự phát triển của trẻ.
• Các vấn đề sức khỏe: Nếu trẻ mắc bệnh mãn tính như ung thư, thận hoặc xơ nang hay bất kỳ rối loạn nào ảnh hưởng đến khả năng hấp thu chất dinh dưỡng thì sự phát triển của trẻ có thể bị chậm lại.
• Giấc ngủ: Nếu trẻ có những giấc ngủ đủ thì cũng giúp ích cho sự phát triển một cách tốt nhất. Trường hợp bé không chịu ngủ, mẹ nên tìm hiểu nguyên nhân tại sao trẻ lại khó ngủ và cách khắc phục phù hợp.

Tham khảo thêm: Thời gian ngủ của trẻ sơ sinh bao nhiêu giờ mỗi ngày là đủ

Phần trăm biểu đồ tăng trưởng có nghĩa là gì?

Biểu đồ tăng trưởng cho trẻ theo bách phân vị cho chiều cao và cân nặng hoặc chiều dài đối với trẻ sơ sinh thuộc cả 2 giới tính trong phân vị thứ 50 là mức trung bình. Bất cứ chỉ số nào cao hơn có nghĩa là trẻ lớn hơn mức trung bình. Ngược lại, nếu chỉ số thấp hơn có nghĩa là trẻ nhỏ hơn mức trung bình.

Thông thường, bác sĩ sẽ tính chiều cao và cân nặng cho trẻ dưới dạng phân vị. Ví dụ: Nếu trẻ ở phân vị thứ 75 về cân nặng, điều đó có nghĩa là 74% trẻ em ở độ tuổi và giới tính của trẻ cân nặng thấp hơn và 24% nặng hơn.

Tùy vào độ tuổi của trẻ mà bác sĩ sẽ sử dụng các biểu đồ tăng trưởng khác nhau. Trẻ dưới 2 tuổi được đo bằng biểu đồ của Tổ chức y tế thế giới WHO dựa trên các mô hình tăng trưởng khỏe mạnh cho trẻ bú sữa mẹ. Được xác nhận bởi Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh CDC và Viện nhi khoa Hoa Kỳ. Khi trẻ trên 2 tuổi, bác sĩ có thể sẽ dùng biểu đồ tăng trưởng của CDC.

Trẻ em trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi rất dễ gặp vấn đề về hô hấp, các bệnh lý về da, nhiễm trùng hệ tiêu hóa. Ba mẹ cần đặc biệt chú ý quan tâm đến việc chăm sóc và cung cấp dưỡng chất đầy đủ tùy theo các giai đoạn phát triển của trẻ. Ba mẹ nên bổ sung các sản phẩm có chứa lysine, các khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, selen, vitamin nhóm B để đáp ứng nhu cầu về dưỡng chất cho trẻ. Các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất và giúp cải thiện tình trạng lười ăn, biếng ăn ở trẻ. 

Tham khảo thêm: Các tuần khủng hoảng Wonder Week của trẻ

Con yêu cao lớn và khỏe mạnh mỗi ngày luôn là niềm mong mỏi của nhiều bậc làm ba làm mẹ. Việc so sánh chiều cao và cân nặng của con với biểu đồ chiều cao cân nặng của trẻ là một yếu tố quan trọng giúp ba mẹ nhận biết được tình trạng sức khỏe và thể chất của con yếu. Mẹ đừng quên truy cập Góc chuyên gia của Huggies và chuyên mục Chăm sóc bé để biết thêm nhiều kinh nghiệm hữu ích nhé!